OSMANLIDA TASAVVUF KÜLTÜRÜ: MEDENİYET, İLİM VE SANAT
EĞİTİM PROGRAMI
TEKNİK ÖZELLİKLER
- 12 hafta boyunca, haftada 4 saat, toplam 48 saatlik bir eğitim programı
- 23 Şubat – 18 Mayıs 2018 tarihleri arasında
- Cuma günü 09.00 – 13.00
- Program ücret 1800 TL (KDV Dahil)
- KAYIT İŞLEMLERİ
Müslüman Medeniyetleri: İstanbul Cangüzel Güner Zülfikar, Yrd. Doç. Dr.
10 saat
Müslüman medeniyetlerinin eserlerinden öne çıkanları İstanbul merkezli ve Anadolu odaklı çalışacağız. Bireyin hayatının sosyal plânlamalarla nasıl şekillenebildiğini gözlemleyebileceğiz. Bazı dersler mümkün ve müsait oldukça müze veya târihî eserlerde gerçekleştirilecektir. Bazı mimârî eserleri yerlerinde görerek, içinde bulunarak araştırmak öğrenmemize yardımcı olacaktır.
Tasavvuf İlminin Ana Kavramları Muhammed Bedirhan, Yrd. Doç. Dr.
12 saat
Her ilim dalı gibi tasavvuf ilmi de çeşitli ilkeler ve anahtar kavramlara sahiptir. Bu nedenle tasavvuf ilminin ve tasavvufla ilintili diğer birçok hususun doğru anlaşılması, bu ilkeler ve kavramların doğru anlaşılmasına bağlıdır. Tasavvuf ilminin anahtar kavramlarının ele alınacağı bu ders kapsamında tasavvufun konusu, ilkeleri, problemleri ve gâyesi incelenecektir. Dolayısıyla dersimizin hedefi katılımcılara başta Fusûsu’l-Hikem, Futûhat-ı Mekkiyye, Mesnevî, İnsân-ı Kâmil gibi eserlerin arkaplanındaki âlem tasavvurunu anlatarak bu konudaki anahtar kavramları tanıtmaktır. Bu dönem bu ders kapsamında tasavvufun bilgi felsefesinin genel çerçevesini oluşturan seyr u sülûk ve nefs teorisi ele alınacak, nefsin terbiyesi ve ilâhî âleme doğru yolculuğunda karşılaşacağı hâller ve makamlar üzerinde durulacaktır.
Tasavvuf Edebiyatı: Zirve Şahsiyetler Emine Yeniterzi, Prof. Dr.
10 saat
Tasavvuf edebiyatı; Kur’ân-ı Kerîm ve hadîs-i şerîfler ile ahlakî ilkelerin tasavvuf düşüncesi ile harmanlanmasıyla ortaya çıkmış; şiiri bir tebliğ aracı olarak kullanan sûfîler bir yandan tasavvufun temel konularını derinlemesine ve incelikleriyle ele almışlar, bir yandan da insân-ı kâmil olmanın pratik uygulamalarını öğretmeye ve sevdirmeye gayret etmişlerdir. Tasavvufî Türk edebiyatının muhteva ve geleneğini tanımak, sûfî şairlerin eserlerini incelemekle mümkündür. Bu derslerde tasavvufun temel konularını kavramak, terimlerini öğrenmek, tasavvufî şiirin fikrî kaynakları hakkında bilgi sahibi olma amacıyla tasavvufî Türk edebiyatının seçkin temsilcilerinden Eşrefoğlu Rumî, Kemal Ümmî, Azîz Mahmûd Hüdâî, Ümmî Sinan ve Sun’ullâh Gaybî’nin eserleri okumalar yapılarak tespit ve tahlillerle incelenecektir.
Tasavvuf Metinlerinden Seçmeler Arzu Eylül Yalçınkaya, Öğr. Yrd.
12 saat
Bilineceği üzere Tasavvufi düşünce ve hayat, Abbasiler döneminde oluşum; Selçuklu döneminde kurumlaşma, Osmanlı devleti zamanında ise yaygınlaşarak halka katılma devirlerini idrak etmiştir. Bununla birlikte, Osmanlı dönemi tasavvufunun tekke kültürü ile öne çıktığı görülmektedir. Bu dönemde tekke kültürü, başta edebiyat ve musiki olmak üzere güzel sanatların birçok alanına ilham kaynağı olmuş ve böylece sosyal hayatın hemen her kademesine nüfûs etmiştir. Dersimiz kapsamında tekke kültürünün meşhur eserlerinden seçilen bölümler okunacaktır. Müzekki’n-Nüfûs, Envâru’l-Aşıkîn, Mevaidu’l-irfan gibi eserler bunlardan yalnızca birkaçıdır.
Osmanlıda Mimari ve Sanat Nazende Yılmaz, Yrd. Doç. Dr.
4 saat
Edep ve tasavvuf merkezli olan Osmanlı medeniyeti, şehir, mimari yahut eşya ölçeğinde tasarım yapma faaliyetini Yaratıcısı ve halk ile samimiyet hâsıl ederek gerçekleştirmiştir. Mimarî bir yapının da, kâinâtın yaratılışındaki kavramların cisimleşmiş bir hâli olduğunu gösterir. Yapının bütünü ise mikrokozmos olan insanla özdeştir. Bir hat eserini incelersek, hattatın icazet alışından, yazılan yazı hatta harflerin temsil ettiği kavramlara kadar tasavvufî esaslarla karşılaşırız. Tasavvuf penceresinden bakarsak kitap sanatlarından mimariye, her alanda Osmanlı sanatının özünü daha iyi kavrama imkânına sahip oluruz.
